ÅšwiÄ…d odbytu

Choroba ta jest coraz częściej występującym schorzeniem – aktualnie cierpi na nią aż około 5% populacji. Częściej chorują mężczyźni. Etiologia i patogeneza świądu odbytu jest nadal niejasna i słabo poznana. Najczęściej obserwuje się tzw. samoistny świąd odbytu, kiedy nie można ustalić przyczyny dolegliwości i objawów. Wykazano częstsze występowanie świądu u pacjentów spożywających duże ilości czekolady, coca-coli, żółtego sera, owoców cytrusowych, alkoholu, kawy, ostrych przypraw, piwa, pijących w nadmiarze mleko. Niedobór w diecie witamin A i D usposabia do świądu. Leczenie świądu jest trudne i najczęściej objawowe, ponieważ rzadko można ustalić pewną przyczynę świądu.

10 zasad polecanych chorym ze świądem odbytu:

  1. Utrzymywanie okolicy odbytu w czystości, myjąc bardzo dokładnie po każdym stolcu rano i wieczorem.
  2. Unikanie pocierania odbytu kawałkami mydła lub szorstkiej tkaniny. Należy zawsze dobrze spłukać resztki mydła ze skóry. Woda bieżąca, kawałek bawełny i opuszki palców to wszystko, co potrzebujemy do toalety krocza. Najlepiej nie używać mydła.
  3. Będąc z dala od domu i wygodnej toalety należy używać po oddaniu stolca miękkich, delikatnych, higienicznych chusteczek zamiast twardego papieru toaletowego.
  4. Utrzymywanie okolicy krocza w suchości. Skórę najlepiej osuszać wchłaniającym ręcznikiem, miękkim papierem lub suszarką.
  5. Unikanie nadmiernej wilgotności w okolicy krocza. Należy nosić bawełnianą bieliznę, nigdy nylonową. Powinno się unikać zbyt ciasnej bielizny, która nadmiernie zbliża pośladki. W kroczu powinien być swobodny przepływ powietrza. Przeciwwskazane są rajstopy wykonane ze sztucznego tworzywa.
  6. Po osuszeniu okolicy odbytu na tą okolicę należy nałożyć kawałek bawełnianej tkaniny, która oddzieli skórę od bielizny. Tkaninę należy zmieniać po każdej toalecie krocza.
  7. Unikanie stosowania pachnących pudrów z talkiem. Najprostsze zasypki to mąka ziemniaczana, bezzapachowe typu Zea Sorb.
  8. Niestosowanie maści, kremów poza tymi, które zaleci lekarz-specjalista. Długotrwałe stosowanie miejscowe maści z silnymi sterydami może spowodować zanik lub rumień skóry wokół odbytu.
  9. Dbałość o regularne wypróżnienia i miękkie stolce. Nie należy spędzać zbyt wiele czasu w toalecie. Stolec powinien być oddawany bez wysiłku i parcia. W tym celu zaleca się stosowanie takich preparatów jak Konsyl, Metamucyl, Citrucil, Latulozę, Trilac. W diecie należy uwzględnić włókna (ok. 30 g), dużo jarzyn i owoców. U wielu pacjentów skutecznym sposobem jest spożywanie przed śniadaniem surowego jabłka z kefirem lub jogurtem.
  10. Miejscowa poprawa i ustąpienie objawów świądu nie zwalnia pacjenta z dalszego przestrzegania zasad codziennej higieny krocza i unikania mechanicznego uszkadzania skóry wokół odbytu poprzez silne pocieranie lub drapanie.

Świąd odbytu jest schorzeniem cywilizacyjnym. Trudno się go leczy ze względu na nieznajomość czynnika przyczynowego u większości chorych. Świąd samoistny może prowadzić nawet do wyczerpania nerwowego.

 

* * *

 

Świąd (uczucie swędzenia, świąd umiejscowiony lub uogólniony)
wystÄ™puje prawdopodobnie w nastÄ™pstwie dziaÅ‚ania na bólowe receptory sÅ‚abych bodźców „podprogowych”, czyli takich, które jeszcze nie przekraczajÄ… progu odczuwania bólu (choć dokÅ‚adnie fizjologia Å›wiÄ…du nie jest znana). Typowy i staÅ‚y objaw wielu chorób dermatologicznych, jak np. Å›wierzbu, grzybicy, pokrzywki czy liszaju czerwonego. Przyczynami Å›wiÄ…du mogÄ… być również zaburzenia przemiany materii (np. dna moczanowa, zaparcia nawykowe), zaburzenia hormonalne (np. u kobiet w czasie miesiÄ…czki, w ciąży), choroby ukÅ‚adu krwiotwórczego i siateczkowo-Å›ródbÅ‚onkowego (np. biaÅ‚aczka, ziarnica zÅ‚oÅ›liwa), czynniki fizjologiczne (ciepÅ‚o i zimno), czynniki chemiczne (przede wszystkim te, które powodujÄ… choroby alergiczne – np. niektóre leki, pokarmy bÄ…dź inne czynniki alergizujÄ…ce), czynniki psychiczne i nerwowe (np. Å›wiÄ…d wywoÅ‚any widokiem czegoÅ›).
ÅšwiÄ…d sromu
czÄ™sto objaw wielu chorób narzÄ…du rodnego oraz chorób ogólnoustrojowych; Å›wiÄ…d samoistny – wystÄ™pujÄ…cy bez wyraźnej przyczyny lub z przyczyny nieznanej (np. może być spowodowany zmianami hormonalnymi wieku przekwitania i pokwitania, stanami zapalnymi sromu, grzybicÄ… pochwy, rzÄ™sistkowatym zapaleniem pochwy, upÅ‚awami).